Беларусь
Deutschland
United States
France
Қазақстан
Lietuva
Россия
ประเทศไทย
Украина
Цывілізацыя ад лац civilis грамадзянскі цывільны разглядаецца як цэласнасць матэрыяльнай і духоўнай культуры чалавецтва
Цывілізацыя
Цывілізацыя (ад лац.: civilis — грамадзянскі, цывільны) разглядаецца як цэласнасць матэрыяльнай і духоўнай культуры чалавецтва, сукупны вынік сацыяльна-культурнай дзейнасці розных грамадскіх сістэм, кожная з якіх развіваецца па ўласцівых ёй законах, але робіць свой уклад у сацыяльны прагрэс, у рашэнне глабальных праблем сучаснасці (антычная цывілізацыя, сучасная цывілізацыя і інш.).
Само зараджэнне цывілізацыі азначала, што над прыроднымі, лакальнымі, вузкаэгаістычнымі сувязямі і інтарэсамі людзей былі створаны свядома рэгулюемыя чалавекам сацыяльныя інстытуты, закліканыя забяспечыць «выжывальнасць» і далейшае ўдасканаленне чалавечага роду.
Французскія філосафы-асветнікі XVIII ст. выкарыстоўвалі паняцце «цывілізацыя» для абазначэння высокаразвітага грамадства, заснаванага на пачатках розуму, справядлівасці і рэлігійнай талерантнасці. Культура сфармавалася раней цывілізацыі, якая, наадварот, узнікла на той стадыі гістарычнага развіцця, што прыйшла на змену эпосе варварства. Цывілізацыя узнікла ў выніку т.зв. «неалітычнай рэвалюцыі», падчас якой адбыўся пераход ад спажывальнай (збіральніцтва, паляванне і рыбалоўства) да вытворнай гаспадаркі (земляробства і жывёлаводства). Вылучаюцца некалькі стадый у развіцці цывілізацыі: аграрна-традыцыйная (характэрная для рабаўладальніцкага і феадальнага грамадстваў); індустрыяльная (характэрная для капіталізму); постіндустрыяльная, ці інфармацыйная (узнікла ў другой палове ХХ ст. пад уплывам навукова-тэхнічнай рэвалюцыі, хуткага развіцця высокіх тэхналогій і павелічэння інфармацыйных патокаў). Найбольш важнымі прыкметамі цывілізацыі лічацца ўтварэнне дзяржавы, узнікненне пісьменнасці, аддзяленне земляробства ад рамяства, расслаенне грамадства на класы, з'яўленне гарадоў. Існуюць розныя класіфікацыі цывілізацый: кантынентальная (напр., еўрапейская, азіяцкая); нацыянальная (напр. французская, нямецкая); рэгіянальная (паўночнаафрыканская) і інш. У Беларусі пачаткам развіцця цывілізацыі лічыцца VIII—IX ст., калі былі створаны першыя дзяржавы-княствы (Полацкае, Турава-Пінскае, Смаленскае княствы), узнікла пісьмовая традыцыя, з'явіліся і хутка развіваліся гарады, выдзялілася рамяство як асобны від вытворчай дзейнасці.
У некаторых сацыяльных тэорыях цывілізацыя — эпоха ўпадку і дэградацыі ў супрацьвагу цэласнасці, арганічнасці культуры (О. Шпенглер, М. Бярдзяеў і інш.).
Літаратура
- Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік / Уклад.: Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
- Чалавек і грамадства: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1998. ISBN 985-11-0108-7
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Цывілізацыя
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, сэкс, gif, png, малюнак, музыка,песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Cyvilizacyya ad lac civilis gramadzyanski cyvilny razglyadaecca yak celasnasc materyyalnaj i duhoynaj kultury chalavectva sukupny vynik sacyyalna kulturnaj dzejnasci roznyh gramadskih sistem kozhnaya z yakih razvivaecca pa ylascivyh yoj zakonah ale robic svoj uklad u sacyyalny pragres u rashenne glabalnyh prablem suchasnasci antychnaya cyvilizacyya suchasnaya cyvilizacyya i insh Cyvilizacyi Samo zaradzhenne cyvilizacyi aznachala shto nad pryrodnymi lakalnymi vuzkaegaistychnymi suvyazyami i intaresami lyudzej byli stvorany svyadoma regulyuemyya chalavekam sacyyalnyya instytuty zaklikanyya zabyaspechyc vyzhyvalnasc i dalejshae ydaskanalenne chalavechaga rodu Francuzskiya filosafy asvetniki XVIII st vykarystoyvali panyacce cyvilizacyya dlya abaznachennya vysokarazvitaga gramadstva zasnavanaga na pachatkah rozumu spravyadlivasci i religijnaj talerantnasci Kultura sfarmavalasya ranej cyvilizacyi yakaya naadvarot uznikla na toj stadyi gistarychnaga razviccya shto pryjshla na zmenu epose varvarstva Cyvilizacyya uznikla y vyniku t zv nealitychnaj revalyucyi padchas yakoj adbyysya perahod ad spazhyvalnaj zbiralnictva palyavanne i rybaloystva da vytvornaj gaspadarki zemlyarobstva i zhyvyolavodstva Vyluchayucca nekalki stadyj u razvicci cyvilizacyi agrarna tradycyjnaya harakternaya dlya rabayladalnickaga i feadalnaga gramadstvay industryyalnaya harakternaya dlya kapitalizmu postindustryyalnaya ci infarmacyjnaya uznikla y drugoj palove HH st pad uplyvam navukova tehnichnaj revalyucyi hutkaga razviccya vysokih tehnalogij i pavelichennya infarmacyjnyh patokay Najbolsh vazhnymi prykmetami cyvilizacyi lichacca ytvarenne dzyarzhavy uzniknenne pismennasci addzyalenne zemlyarobstva ad ramyastva rasslaenne gramadstva na klasy z yaylenne garadoy Isnuyuc roznyya klasifikacyi cyvilizacyj kantynentalnaya napr eyrapejskaya aziyackaya nacyyanalnaya napr francuzskaya nyameckaya regiyanalnaya paynochnaafrykanskaya i insh U Belarusi pachatkam razviccya cyvilizacyi lichycca VIII IX st kali byli stvorany pershyya dzyarzhavy knyastvy Polackae Turava Pinskae Smalenskae knyastvy uznikla pismovaya tradycyya z yavilisya i hutka razvivalisya garady vydzyalilasya ramyastvo yak asobny vid vytvorchaj dzejnasci U nekatoryh sacyyalnyh teoryyah cyvilizacyya epoha ypadku i degradacyi y supracvagu celasnasci arganichnasci kultury O Shpengler M Byardzyaey i insh LitaraturaKulturalogiya Encyklapedychny davednik Uklad E Dubyanecki Mn BelEn 2003 ISBN 985 11 0277 6 Chalavek i gramadstva Encyklapedychny davednik Mn BelEn 1998 ISBN 985 11 0108 7SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Cyvilizacyya