Беларусь
Deutschland
United States
Қазақстан
Lietuva
Россия
ประเทศไทย
Украина
Антыбіётыкі ад стар грэч Ἀντί anti супраць βίος bios жыццё арганічныя рэчывы што ўтвараюцца ў мікраарганізмах і ў невялі
Антыбіётыкі
Антыбіётыкі (ад стар.-грэч.: Ἀντί — anti — супраць, βίος — bios — жыццё) — арганічныя рэчывы, што ўтвараюцца ў мікраарганізмах і ў невялікіх дозах прыгнечваюць жыццядзейнасць іншых мікраарганізмаў, вірусаў і клетак. Да антыбіётыкаў адносяць таксама раслінныя (фітанцыды) і жывёльнага паходжання рэчывы з антымікробным дзеяннем.
| Антыбіётыкі | |
|---|---|
 | |
| Названа ад | анты-[d] і жыццё |
| Код WordLift | data.wordlift.io/wl01714… |
| Код NCI Thesaurus | C258 |
| Аб’яднанне | спіс у кваліфікатарах[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Вядома каля 5 тысяч антыбіётыкаў, у медыцынскай практыцы выкарыстоўваецца каля 60. Першы клінічна эфектыўны антыбіётык пеніцылін быў адкрыты англійскім мікрабіёлагам А. Флемінгам у 1929 годзе.
Тэрмін антыбіётык быў упершыню выкарыстаны ў 1942 годзе Зельманам Ваксманам і яго супрацоўнікамі ў часопісных артыкулах для апісання любога рэчыва, што выпрацоўваецца мікраарганізмам, які з'яўляецца антаганістычным да росту іншых мікраарганізмаў у высокай ступені развядзення. Гэта азначэнне выключала рэчывы, якія забіваюць бактэрыі, але не вырабляюцца мікраарганізмамі (напрыклад, страўнікавы сок). Яно таксама не ўключала сінтэтычныя антыбактэрыйныя злучэнні, такія як сульфаніламіды.
Класіфікацыя
Паводле хімічнай прыроды антыбіётыкі належаць да розных груп злучэнняў:
- вугляродзмяшчальныя (неаміцын, канаміцын, стрэптаміцын, і інш., антыбіётыкі групы рыстаміцыну — ванкаміцын),
- макрацыклічныя лактоны (эрытраміцын, алеандаміцын, паліены),
- хіноны і блізкія да іх рэчывы (, антрацыкліны),
- пептыды і пепталіды (, інтэрферон, граміцыдзін С, сератыцын, цэкрапін, актынаміцыны) і інш.
Паводле механізма дзеяння адрозніваюць антыбіётыкі, якія парушаюць сінтэз клетачных абалонак бактэрый (пеніцыліны і інш.), бялкоў (тэтрацыкліны, і інш.), нуклеінавых кіслот (проціпухлінныя антыбіётыкі — аліваміцын, рубаміцын, кармінаміцын і інш.), разбураюць цэласнасць цытаплазматычных мембран (паліены) і біяэнергетычных працэсаў (граміцыдзін С).
Антыбіётыкі могуць мець шырокі спектр дзеяння (уплываюць на грамдадатныя і грамадмоўныя бактэрыі, напрыклад, тэтрацыкліны) і вузкі (актыўныя пераважна да грамдадатных мікробаў, напрыклад, пеніцылін, рыфампіцын).
Гісторыя
Да пачатку 20 стагоддзя лячэнне інфекцый базавалася пераважна на народнай медыцыне. Сумесі з антымікробнымі ўласцівасцямі, якія выкарыстоўваліся ў лячэнні інфекцый, былі апісаны больш за 2000 гадоў таму. Многія старажытныя культуры, у тым ліку , старажытныя егіпцяне і старажытныя грэкі, выкарыстоўвалі спецыяльна адабраную цвіль, раслінныя матэрыялы і экстракты для лячэння інфекцый. Больш познія назіранні, праведзеныя ў лабараторыі антыбіёзу паміж мікраарганізмамі, прывяло да адкрыцця прыродных антыбактэрыйных сродкаў, якія выпрацоўваюць мікраарганізмы. Луі Пастэр заўважыў: «Калі б мы маглі ўмяшацца ў назіраемы антаганізм паміж некаторымі бактэрыямі, то гэта дало б найбольшую надзею для тэрапіі».
Выкарыстанне
На лекавыя і гаспадарчыя мэты антыбіётыкі атрымліваюць галоўным чынам мікрабіялагічным сінтэзам на аснове бактэрый і мікраскапічных грыбкоў (пераважна актынаміцэтаў), частку — хімічным сінтэзам або хімічнай мадыфікацыяй прыродных антыбіётыкаў.
Выкарыстоўваюць на лячэнне інфекцыйных хвароб чалавека, жывёл і раслін, для паскарэння росту і развіцця маладняку, як кансерванты, пры вывучэнні тонкіх механізмаў біяхімічных пераўтварэнняў, праблем анкалогіі і функцыянавання жывых клетак.
Зноскі
- SA Waksman (1947). "What Is an Antibiotic or an Antibiotic Substance?". Mycologia. 39 (5): 565–569. :10.2307/3755196. ISSN 0027-5514. 3755196. PMID 20264541.
- Lindblad WJ (2008). "Considerations for Determining if a Natural Product Is an Effective Wound-Healing Agent". International Journal of Lower Extremity Wounds. 7 (2): 75–81. :10.1177/1534734608316028. PMID 18483011.
- Forrest RD (March 1982). "Early history of wound treatment". J R Soc Med. 75 (3): 198–205. 1437561. PMID 7040656.
- Wainwright, Milton (1989). "Moulds in ancient and more recent medicine". Mycologist. 3: 21. :10.1016/S0269-915X(89)80010-2.
- Kingston W (June 2008). "Irish contributions to the origins of antibiotics". Irish journal of medical science. 177 (2): 87–92. :10.1007/s11845-008-0139-x. PMID 18347757.
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).]
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Антыбіётыкі- Антыбіётыкі — агульная інфармацыя Архівавана 9 лістапада 2013.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, сэкс, gif, png, малюнак, музыка,песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Antybiyotyki ad star grech Ἀnti anti suprac bios bios zhyccyo arganichnyya rechyvy shto ytvarayucca y mikraarganizmah i y nevyalikih dozah prygnechvayuc zhyccyadzejnasc inshyh mikraarganizmay virusay i kletak Da antybiyotykay adnosyac taksama raslinnyya fitancydy i zhyvyolnaga pahodzhannya rechyvy z antymikrobnym dzeyannem AntybiyotykiNazvana adanty d i zhyccyoKod WordLiftdata wordlift io wl01714 Kod NCI ThesaurusC258Ab yadnannespis u kvalifikatarah d Medyyafajly na Vikishovishchy Vyadoma kalya 5 tysyach antybiyotykay u medycynskaj praktycy vykarystoyvaecca kalya 60 Pershy klinichna efektyyny antybiyotyk penicylin byy adkryty anglijskim mikrabiyolagam A Flemingam u 1929 godze Termin antybiyotyk byy upershynyu vykarystany y 1942 godze Zelmanam Vaksmanam i yago supracoynikami y chasopisnyh artykulah dlya apisannya lyuboga rechyva shto vypracoyvaecca mikraarganizmam yaki z yaylyaecca antaganistychnym da rostu inshyh mikraarganizmay u vysokaj stupeni razvyadzennya Geta aznachenne vyklyuchala rechyvy yakiya zabivayuc bakteryi ale ne vyrablyayucca mikraarganizmami napryklad straynikavy sok Yano taksama ne yklyuchala sintetychnyya antybakteryjnyya zluchenni takiya yak sulfanilamidy KlasifikacyyaPavodle himichnaj pryrody antybiyotyki nalezhac da roznyh grup zluchennyay vuglyarodzmyashchalnyya neamicyn kanamicyn streptamicyn i insh antybiyotyki grupy rystamicynu vankamicyn makracyklichnyya laktony erytramicyn aleandamicyn palieny hinony i blizkiya da ih rechyvy antracykliny peptydy i peptalidy interferon gramicydzin S seratycyn cekrapin aktynamicyny i insh Pavodle mehanizma dzeyannya adroznivayuc antybiyotyki yakiya parushayuc sintez kletachnyh abalonak bakteryj penicyliny i insh byalkoy tetracykliny i insh nukleinavyh kislot procipuhlinnyya antybiyotyki alivamicyn rubamicyn karminamicyn i insh razburayuc celasnasc cytaplazmatychnyh membran palieny i biyaenergetychnyh pracesay gramicydzin S Antybiyotyki moguc mec shyroki spektr dzeyannya uplyvayuc na gramdadatnyya i gramadmoynyya bakteryi napryklad tetracykliny i vuzki aktyynyya peravazhna da gramdadatnyh mikrobay napryklad penicylin ryfampicyn GistoryyaDa pachatku 20 stagoddzya lyachenne infekcyj bazavalasya peravazhna na narodnaj medycyne Sumesi z antymikrobnymi ylascivascyami yakiya vykarystoyvalisya y lyachenni infekcyj byli apisany bolsh za 2000 gadoy tamu Mnogiya starazhytnyya kultury u tym liku starazhytnyya egipcyane i starazhytnyya greki vykarystoyvali specyyalna adabranuyu cvil raslinnyya materyyaly i ekstrakty dlya lyachennya infekcyj Bolsh pozniya naziranni pravedzenyya y labaratoryi antybiyozu pamizh mikraarganizmami pryvyalo da adkryccya pryrodnyh antybakteryjnyh srodkay yakiya vypracoyvayuc mikraarganizmy Lui Paster zayvazhyy Kali b my magli ymyashacca y naziraemy antaganizm pamizh nekatorymi bakteryyami to geta dalo b najbolshuyu nadzeyu dlya terapii VykarystanneNa lekavyya i gaspadarchyya mety antybiyotyki atrymlivayuc galoynym chynam mikrabiyalagichnym sintezam na asnove bakteryj i mikraskapichnyh grybkoy peravazhna aktynamicetay chastku himichnym sintezam abo himichnaj madyfikacyyaj pryrodnyh antybiyotykay Vykarystoyvayuc na lyachenne infekcyjnyh hvarob chalaveka zhyvyol i raslin dlya paskarennya rostu i razviccya maladnyaku yak kanservanty pry vyvuchenni tonkih mehanizmay biyahimichnyh peraytvarennyay prablem ankalogii i funkcyyanavannya zhyvyh kletak ZnoskiSA Waksman 1947 What Is an Antibiotic or an Antibiotic Substance Mycologia 39 5 565 569 10 2307 3755196 ISSN 0027 5514 3755196 PMID 20264541 Lindblad WJ 2008 Considerations for Determining if a Natural Product Is an Effective Wound Healing Agent International Journal of Lower Extremity Wounds 7 2 75 81 10 1177 1534734608316028 PMID 18483011 Forrest RD March 1982 Early history of wound treatment J R Soc Med 75 3 198 205 1437561 PMID 7040656 Wainwright Milton 1989 Moulds in ancient and more recent medicine Mycologist 3 21 10 1016 S0269 915X 89 80010 2 Kingston W June 2008 Irish contributions to the origins of antibiotics Irish journal of medical science 177 2 87 92 10 1007 s11845 008 0139 x PMID 18347757 LitaraturaBelaruskaya encyklapedyya U 18 t T 1 A Arshyn Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 1996 T 1 552 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0036 6 t 1 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Antybiyotyki Antybiyotyki agulnaya infarmacyya Arhivavana 9 listapada 2013