Сагаўнікавыя сагаўнікі Cycadales парадак голанасенных раслін СагаўнікавыяCycas rumphiiНавуковая класіфікацыяДамен Эўкары
Cycadaceae

Сагаўнікавыя, сагаўнікі (Cycadales) — парадак голанасенных раслін.
Сагаўнікавыя | ||||||||||||
![]() Cycas rumphii | ||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||
Cycadales Pers. ex Bercht. & J.Presl, 1820 | ||||||||||||
Сямействы | ||||||||||||
Арэал | ||||||||||||
| ||||||||||||
Геахраналогія | ||||||||||||
|
Апісанне
Сучасныя сагаўнікі — дрэвы з калонападобным сцяблом вышынёй да 6-20 м ці клубнепадобным, невысокім, схаваным у зямлі, вельмі нямногія эпіфіты на ствалах дрэў.
Лісты сагаўнікаў сцябловага паходжання, простаперыстыя, як у пальмаў, радзей двойчы- і тройчыперыстыя, да 2 м у даўжыню, цвёрдыя, вечназялёныя, у маладым стане слімакападобна загорнутыя, як у папарацей. Сцябло мае асяродак з крухмалам, за ім ідзе вузкае кальцо слаба развітай рыхлай драўніны, затым ідзе камбій, слой флаэмы і тоўстая кара. У кары маюцца слізевыя хады са сліззю (падабенства з мараціевымі папарацямі).
Корань сагаўнікаў доўгі, разгалінаваны. Для каранёвай сістэмы характэрным з'яўляецца наяўнасць бакавых паверхневых каранёў, якія растуць уверх. Паблізу паверхні зямлі ці крыху вышэй яны моцна разгаліноўваюцца, утвараюць каралападобныя ці клубнепадобныя скапленні, якія размяшчаюцца каля асновы ствала. У пратадэрме гэтых каранёў былі выяўлены сіне-зялёныя водарасці (Nostok punctiforme, Anabaena cycadae і інш.), азотфіксавальныя бактэрыі (Bacterium radicicola i Azotobacter sp.) і, нарэшце, гіфы слаба патагенных грыбоў, утвараючых фікаміцэтную эндатрофную мікарызу. Роля гэтых каранёў, верагодна, заключаецца ў забяспячэнні расліны азоцістымі злучэннямі.
Спарангіяфоры сабраны ў стробілы.
Пашырэнне
Апісана каля 300 сучасных відаў. Сустракаюцца ў трапічных і субтрапічных абласцях.
Сагаўнікі з'яўляюцца рэшткамі некалі шырока распаўсюджанай групы раслін. Выкапнёвыя рэшткі сагаўнікаў (лісты і насенне) сустракаюцца ў адкладаннях раннепермскага перыяду. Па апошніх дадзеных сагаўнікавыя з‘явіліся ў познім карбоне, дасягнулі росквіту ў юрскім і мелавым перыядах і звязаны ў сваім паходжанні з насеннымі папарацямі, якіх яны нагадваюць многімі прыкметамі сваёй знешняй і ўнутранай арганізацыі.
Асаблівасці біялогіі
Сагаўнікі — двухдомныя расліны. На верхавіне сцябла мужчынскага экзэмпляра знаходзяцца мікрастробілы даўжынёй ад 1,5-2,0 да 50-70 см. На восі мікрастробілы размешчаны мікраспарангіяфоры, якія адрозніваюцца ад вегетатыўных лістоў па форме (трохвугольнай, шматвугольнай, грыбападобнай і інш.). На ніжнім баку мікраспарангіяфораў фарміруюцца мікрасорусы з 2-4 мікраспарангіяў. У мікраспарангіях развіваецца вялікая колькасць эліпсаідальных дробных спор. Мікраспоры без паветраных мяшкоў. Мікраспора пачынае дзяліцца ўнутры мікраспарангія, фарміруе пад сваёй абалонкай мужчынскі гаметафіт, які складаецца з трох ці чатырох клетак (праталіяльнай, гаўстарыяльнай і стэрыльнай), разносіцца ветрам.
У большасці сагаўнікавых ёсць шышкі (стробілы). Яны адсутнічаюць толькі ў сагаўніка. У сагаўніка семязачаткі размяшчаюцца на жоўта-аранжавых перыстых мегаспарафілах у ніжняй іх частцы, на разгалі-наваннях, у колькасці 6 па 3 з кожнага боку мегаспарафіла. Семязачаткі дасягаюць 5-6 см удаўжыню.
Развіццё семязачатка адбываецца наступным чынам. На мегаспарафіле ўзнікае нуцэлус у выглядзе невялікага бугарка з аднолькавых клетак. Па меры яго росту ад асновы нуцэлуса вырастае інтэгумент. Ён моцны, трохслойны. Знешні і ўнутраны слаі мясістыя з праводзячымі пучкамі (васкулярызаваныя), а паміж імі — сярэдні камяністы слой. Інтэгумент не поўнасцю змыкаецца ўверсе і ўтварае мікропілі — пылкаўваход. У верхняй частцы нуцэлуса ў выніку аслізнення клетак узнікае пылковая камера са сліззю, кропелька якой выступае праз мікропіле.
У верхняй частцы нуцэлуса адасабляецца адна буйная клетка — мацярынская клетка мегаспор. Яна рэдукцыйна дзеліцца з утварэннем 4 гаплоідных мегаспор. Яны размяшчаюцца ланцужком адна над другой па вертыкалі. Тры верхнія мегаспоры адміраюць, а ніжняя прарастае і ўтварае жаночы зарастак (гаметафіт) — першасны эндасперм. Зарастак, такім чынам, знаходзіцца ўнутры семязачатка. На жаночым зарастку фарміруюцца два архегоніі. Архегоній складаецца з буйной яйцаклеткі, рана адміраючай брушной канальцавай клеткі і дзвюх шыйкавых клетак.
Над архегоніямі перыферычныя клеткі зарастка разрастаюцца і фарміруюць унутраную поласць, называемую археганіяльнай камерай. Паступова дно пылковай камеры разбураецца, і яна (пылковая камера) зліваецца з археганіяльнай камерай. Прарослая мікраспора сагаўніка трапляе на семязачатак і прыклейваецца да кропелькі слізі, якая выступае праз мікропіле семязачатка. Па меры падсыхання вадкасці пылінка ўцягваецца ў поласць, у так званую пылковую камеру. Тут пылінка пачынае прарастаць з утварэннем гаўсторыі, якая прарастае ў тканку нуцэлуса, паглынае спажыўныя рэчывы і вільгаць. Сперматагенная клетка дзеліцца і ўтварае 2 сперматазоіды памерам да 3-3,5 мм са шматлікімі (некалькі тысяч) жгуцікамі па спіралі. Гэта самыя буйныя сперматазоіды ў раслінным свеце. Унутры пылінкі ствараецца высокі тургарны ціск за кошт паглынання ёю вільгаці з клетак нуцэлуса. Гэта прыводзіць да разрыву гаўстарыяльнай трубкі. Пад вялікім ціскам слізь са сперматазоідамі выкідаецца на дно археганіяльнай камеры. Канальцавыя клеткі архегонія аслізняюцца. Гэта забяспечвае доступ сперматазоідаў да яйцаклеткі. Перыяд ад апылення да апладнення працягваецца 6-7 месяцаў. Зігота фарміруе ў верхняй частцы падвесак, ці суспензар, які прасоўвае зародак у тканку жаночага гаметафіта, багатага спажыўнымі рэчывамі. Зародак заканчвае сваё фарміраванне ў апалым насенні на працягу 1-2 гадоў. Ён складаецца з карэньчыка, сцяблінкі, пупышкі і ад 1 да 6, часцей 2 семядолей.
Семя без перыяду спакою прарастае.
Выкарыстанне
Сагаўнікі знаходзяць практычнае прымяненне. З асяродка атрымліваюць сагавую крупу. Многія сагаўнікі — прыгожыя дэкаратыўныя расліны.
Зноскі
Для паляпшэння артыкула пажадана |
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, сэкс, gif, png, малюнак, музыка,песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Sagaynikavyya sagayniki Cycadales paradak golanasennyh raslin SagaynikavyyaCycas rumphiiNavukovaya klasifikacyyaDamen EykaryyotyCarstva RaslinyAddzel Sagaynikavyya Cycadophyta Klas Sagaynikavyya Cycadopsida Paradak SagaynikavyyaMizhnarodnaya navukovaya nazvaCycadales Pers ex Bercht amp J Presl 1820SyamejstvyCycadaceaeArealGeahranalogiyamln gadoy Peryyad Era Eon2 588 Chac nyKa F a n e r a z o j23 03 Neagen65 5 Paleagen145 5 Mel M e z a z o j199 6 Yura251 Tryyas299 Perm P a l e a z o j359 2 Karbon416 Devon443 7 Silur488 3 Ardovik542 Kembryj4570 Dakembryj Nash chas Sistematyka na VikividahVyyavy na VikishovishchyITIS 18016NCBI 3297EOL 4237FW 55349ApisanneSuchasnyya sagayniki drevy z kalonapadobnym scyablom vyshynyoj da 6 20 m ci klubnepadobnym nevysokim shavanym u zyamli velmi nyamnogiya epifity na stvalah drey Listy sagaynikay scyablovaga pahodzhannya prostaperystyya yak u palmay radzej dvojchy i trojchyperystyya da 2 m u dayzhynyu cvyordyya vechnazyalyonyya u maladym stane slimakapadobna zagornutyya yak u paparacej Scyablo mae asyarodak z kruhmalam za im idze vuzkae kalco slaba razvitaj ryhlaj drayniny zatym idze kambij sloj flaemy i toystaya kara U kary mayucca slizevyya hady sa slizzyu padabenstva z maracievymi paparacyami Koran sagaynikay doygi razgalinavany Dlya karanyovaj sistemy harakternym z yaylyaecca nayaynasc bakavyh paverhnevyh karanyoy yakiya rastuc uverh Pablizu paverhni zyamli ci kryhu vyshej yany mocna razgalinoyvayucca utvarayuc karalapadobnyya ci klubnepadobnyya skaplenni yakiya razmyashchayucca kalya asnovy stvala U prataderme getyh karanyoy byli vyyayleny sine zyalyonyya vodarasci Nostok punctiforme Anabaena cycadae i insh azotfiksavalnyya bakteryi Bacterium radicicola i Azotobacter sp i nareshce gify slaba patagennyh gryboy utvarayuchyh fikamicetnuyu endatrofnuyu mikaryzu Rolya getyh karanyoy veragodna zaklyuchaecca y zabyaspyachenni rasliny azocistymi zluchennyami Sparangiyafory sabrany y strobily PashyrenneApisana kalya 300 suchasnyh viday Sustrakayucca y trapichnyh i subtrapichnyh ablascyah Sagayniki z yaylyayucca reshtkami nekali shyroka raspaysyudzhanaj grupy raslin Vykapnyovyya reshtki sagaynikay listy i nasenne sustrakayucca y adkladannyah rannepermskaga peryyadu Pa aposhnih dadzenyh sagaynikavyya z yavilisya y poznim karbone dasyagnuli roskvitu y yurskim i melavym peryyadah i zvyazany y svaim pahodzhanni z nasennymi paparacyami yakih yany nagadvayuc mnogimi prykmetami svayoj zneshnyaj i ynutranaj arganizacyi Asablivasci biyalogiiSagayniki dvuhdomnyya rasliny Na verhavine scyabla muzhchynskaga ekzemplyara znahodzyacca mikrastrobily dayzhynyoj ad 1 5 2 0 da 50 70 sm Na vosi mikrastrobily razmeshchany mikrasparangiyafory yakiya adroznivayucca ad vegetatyynyh listoy pa forme trohvugolnaj shmatvugolnaj grybapadobnaj i insh Na nizhnim baku mikrasparangiyaforay farmiruyucca mikrasorusy z 2 4 mikrasparangiyay U mikrasparangiyah razvivaecca vyalikaya kolkasc elipsaidalnyh drobnyh spor Mikraspory bez pavetranyh myashkoy Mikraspora pachynae dzyalicca ynutry mikrasparangiya farmirue pad svayoj abalonkaj muzhchynski gametafit yaki skladaecca z troh ci chatyroh kletak prataliyalnaj gaystaryyalnaj i sterylnaj raznosicca vetram U bolshasci sagaynikavyh yosc shyshki strobily Yany adsutnichayuc tolki y sagaynika U sagaynika semyazachatki razmyashchayucca na zhoyta aranzhavyh perystyh megasparafilah u nizhnyaj ih chastcy na razgali navannyah u kolkasci 6 pa 3 z kozhnaga boku megasparafila Semyazachatki dasyagayuc 5 6 sm udayzhynyu Razviccyo semyazachatka adbyvaecca nastupnym chynam Na megasparafile yznikae nucelus u vyglyadze nevyalikaga bugarka z adnolkavyh kletak Pa mery yago rostu ad asnovy nucelusa vyrastae integument Yon mocny trohslojny Zneshni i ynutrany slai myasistyya z pravodzyachymi puchkami vaskulyaryzavanyya a pamizh imi syaredni kamyanisty sloj Integument ne poynascyu zmykaecca yverse i ytvarae mikropili pylkayvahod U verhnyaj chastcy nucelusa y vyniku asliznennya kletak uznikae pylkovaya kamera sa slizzyu kropelka yakoj vystupae praz mikropile U verhnyaj chastcy nucelusa adasablyaecca adna bujnaya kletka macyarynskaya kletka megaspor Yana redukcyjna dzelicca z utvarennem 4 gaploidnyh megaspor Yany razmyashchayucca lancuzhkom adna nad drugoj pa vertykali Try verhniya megaspory admirayuc a nizhnyaya prarastae i ytvarae zhanochy zarastak gametafit pershasny endasperm Zarastak takim chynam znahodzicca ynutry semyazachatka Na zhanochym zarastku farmiruyucca dva arhegonii Arhegonij skladaecca z bujnoj yajcakletki rana admirayuchaj brushnoj kanalcavaj kletki i dzvyuh shyjkavyh kletak Nad arhegoniyami peryferychnyya kletki zarastka razrastayucca i farmiruyuc unutranuyu polasc nazyvaemuyu arheganiyalnaj kameraj Pastupova dno pylkovaj kamery razburaecca i yana pylkovaya kamera zlivaecca z arheganiyalnaj kameraj Praroslaya mikraspora sagaynika traplyae na semyazachatak i pryklejvaecca da kropelki slizi yakaya vystupae praz mikropile semyazachatka Pa mery padsyhannya vadkasci pylinka ycyagvaecca y polasc u tak zvanuyu pylkovuyu kameru Tut pylinka pachynae prarastac z utvarennem gaystoryi yakaya prarastae y tkanku nucelusa paglynae spazhyynyya rechyvy i vilgac Spermatagennaya kletka dzelicca i ytvarae 2 spermatazoidy pameram da 3 3 5 mm sa shmatlikimi nekalki tysyach zhgucikami pa spirali Geta samyya bujnyya spermatazoidy y raslinnym svece Unutry pylinki stvaraecca vysoki turgarny cisk za kosht paglynannya yoyu vilgaci z kletak nucelusa Geta pryvodzic da razryvu gaystaryyalnaj trubki Pad vyalikim ciskam sliz sa spermatazoidami vykidaecca na dno arheganiyalnaj kamery Kanalcavyya kletki arhegoniya asliznyayucca Geta zabyaspechvae dostup spermatazoiday da yajcakletki Peryyad ad apylennya da apladnennya pracyagvaecca 6 7 mesyacay Zigota farmirue y verhnyaj chastcy padvesak ci suspenzar yaki prasoyvae zarodak u tkanku zhanochaga gametafita bagataga spazhyynymi rechyvami Zarodak zakanchvae svayo farmiravanne y apalym nasenni na pracyagu 1 2 gadoy Yon skladaecca z karenchyka scyablinki pupyshki i ad 1 da 6 chascej 2 semyadolej Semya bez peryyadu spakoyu prarastae VykarystanneSagayniki znahodzyac praktychnae prymyanenne Z asyarodka atrymlivayuc sagavuyu krupu Mnogiya sagayniki prygozhyya dekaratyynyya rasliny ZnoskiDlya palyapshennya artykula pazhadanaPastavic znoski z dakladnejshym ukazannem krynicy section SpasylkiSagovnikovye infarmacyya pra takson u praekce Plantarium vyznachalnik raslin i ilyustravany atlas viday rusk